Chí thân Pediculus humanus humannus ký sinh ở vùng thân thể được che kín bởi quần áo. Bọ chét có thân dẹp hai bên, không cánh, cặp chân thứ ba phát triển thích ứng để nhảy
1. CHÍ
Có hai loài khác nhau về kích thước và vị trí ký sinh.
Bạn đang xem: Hình ảnh con rận chó
Chí đầu Pediculus humanus capitis dài 2,7 – 3,3mm ký sinh ở trên đầu, tóc người.
Chí thân Pediculus humanus humannus (hay Pediculus humanus corporis) ký sinh ở vùng thân thể được che kín bởi quần áo.
Sinh học
Chí có chu trình phát triển biến thái không hoàn toàn. Trứng đẻ ra được dính trên tóc hoặc nếp gấp quần áo. Cả ấu trùng, chỉ đực và chí cái đều hút máu. Nhiệt độ là yếu tố quan trọng để chí ký sinh trên cơ thể người.
Hình ảnh con Chí trưởng thành
Do chí không thể tích rời xa cơ thể ký chủ nên sự lây lan chí chủ yếu do sự gần gũi của người với nhau như ngủ chung giường, dùng chung lược, nón, dùng chung quần áo, đắp chung chăn… Vùng có khí hậu lạnh thường phát triển chí thân và vùng khí hậu nóng thì phát triển chí đầu.
Vai trò gây bệnh
Bệnh chí: gây ngứa ở vùng đầu gáy do chí đầu; ngứa ở vai, nách, lưng, thắt lưng do chí thân. Tổn thương có thể nhiễ trùng phụ, chốc hóa.
Vai trò truyền bệnh
Truyền Rickettsia prowazeki gây nên bệnh sốt phát ban.
Truyền Rochalimaea Quintana (Rickettsia Quintana) gây nên bệnh sốt chiến hào.
Truyền Borrelia recurretis gây nên bệnh sốt hồi qui.
2. BỌ CHÉT
Bọ chét có thân dẹp hai bên, không cánh, cặp chân thứ ba phát triển thích ứng để nhảy.
Xem thêm: Cách Cắm Hoa 2 Tầng Đẹp 83, Cách Cắm Hoa Lan Hoa Hồng 2 Tầng Đẹp
Sinh học
Bọ chét là loại ký sinh trùng, biến thái hoàn toàn. Ấu trùng có dạng hình sâu, nhộng dạng kén. Bọ chét ký sinh chủ yếu trên các loài gặm nhấm, gia súc, riêng loài Tunga penetrans và Pelex irrtans có ký sinh trên người. Bọ chét trưởng thành hút máu cả con đực và cái. Sự thay đổi thân nhiệt của ký chủ sẽ làm cho bọ chét rời khỏi ký chủ.
Vai trò truyền bệnh
Bệnh dịch hạch :
Gây nên do vi trùng Yesinia pestis, thường gây thành dịch. Bệnh ban đầu là tư gặm nhấm, chuột gần người và lan truyền trong quần thể chuột chủ yếu do bọ chét Xenopsylla cheopis.
Hình ảnh Bọ Chét trưởng thành
Khi dịch bệnh đã xảy ra ở chuột làm chuột chết nhiều, bọ chét X.cheopis có thể nhưngảy ra tấn công người và gây nên dịch hạch ở người. Bọ chét Pulex irritans có vai trò truyền bệnh dịch hạch giữa người với người theo cơ chế truyền cơ học trong trường hợp những người sống chung, gần nhau.
Bệnh khác :
Bọ chét truyền Rickettsia mooseri gây bệnh sốt phát ban chuột nhưng đôi khi xảy ra ở người nhất là khu vực cảng. Bọ chét cũng truyền các loại vi trùng, virus, Trypanosoma spp. chủ yếu trong các loài gặp nhấm.
Vài trò ký chủ trung gian
Bọ chét Ctenocephalides canis là ký chủ trung gian của sán dải chó Dipylidium caninum ký sinh ở chó, mèo nhưng đôi khi người, nhất là trẻ em, cũng bị nhiễm D.canium do nuốt phải bọ chét Ct.canis có chứa ấu trùng của D.canium.
Vai trò gây bệnh
Do bọ chét chích hút máu có thể gây ngứa, dị ứng, cũng có thể gây rối loạn thần kinh, mất ngủ.
Ký sinh trong da: Bọ chét Tunga penetrans hay bọ chét cat ký sinh trong da, thường ở chân gây kích thích da, gây loét và áp xe. Bọ chét lúc mới ký sinh chỉ dài khoảng 1mm nhưng sau đó có thể lớn đến 1cm.
3. RẬN
Rận Phthirus pubis (hay P.inguinalis) cùng chung bộ Anoplura, họ Pediculidae với chí. Hình dạng của rận hơi thô, thân ngắn nhưng bề ngang to, có dạng hình thang ngược. Hai cặp chân sau tận cùng bằng vuốt rất to, giống như càng cua cho nên có nơi còn gọi là “rận cua”
Hình ảnh con Rận trưởng thành
Rận có chu trình phát triển không hoàn toàn. Rận ký sinh ở vùng lông bộ phận sinh dục, hiếm khi có thể gặp ở nách, râu mép, râu hàm, lông mi, lông mày. Lây lan chủ yếu qua giao hợp.
Rận hút máu nhưng rận không truyền bất cứ mầm bệnh nào. Rận gây ngứa do hút máu, củ yếu vùng mu, có thể nhiễm trùng phụ, chốc hóa.
